دانشگاه سراسري قم

تاریخچه 

پیش از سال ۱۳۷۶ دانشگاه قم مدرسه عالی تربیتی و قضایی قم بوده که در اواخر سال ۱۳۵۸ با تلاش های سید محمد حسینی بهشتی و محمدجواد باهنر و زیر نظر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم پایه گذاری شد و در سال ۱۳۵۹ رسماً اقدام به پذیرش دانشجو در دو رشته کارشناسی علوم قضایی و دبیری الهیات از بین طلاب دوره سطح حوزه علمیه نمود.^[۱]

از سال ۱۳۶۴ با تأیید شورای انقلاب فرهنگی علاوه بر طلبه های حوزه‌های علمیه، فارغ التحصیلان دوره‌های متوسطه نظام قدیم نیز از طریق کنکور سراسری پذیرفته شدند.

در ادامه فعالیت های آموزشی در سال ۱۳۶۹ طی مصوبه‌ای، مرکز تربیت مدرس دانشگاه قم با هدف تربیت استاد برای آموزش معارف اسلامی در دانشگاه ها، آغاز به کار کرد و در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۷۶ با تصویب شورای گسترش آموزش عالی مدرسه عالی تربیتی و قضایی طلاب به دانشگاه جامع قم تغییر کرد.

این مجموعه با ۶ رشته تحصیلی در مقطع کارشناسی، ۵ رشته در مقطع کارشناسی ارشد و یک رشته در مقطع دکترای تخصصی فعالیت خود را ادامه داد و اساسنامه جدید دانشگاه قم در جلسه مورخ ۲۵ دی ۱۳۷۸ شورای گسترش آموزش عالی، به تصویب نهایی رسید و شمار رشته‌های این دانشگاه از ۱۲ رشته درسال ۱۳۷۶ به ۳۰ رشته در سال ۱۳۸۰ رسید، که از این میان ۱۸ رشته در مقطع کارشناسی، ۷ رشته در مقطع کارشناسی ارشد و ۵ رشته در مقطع دکترا، بوده‌است و هم اکنون دانشگاه قم دارای ۶ دانشکده و ۲۶ گروه آموزشی و بیش از ۵۰ رشته تحصیلی می‌باشد.

همچنین مرکز تربیت مدرس با ۶ رشته در دو مقطع دکترا و کارشناسی ارشد و مرکز آموزش‌های الکترونیکی (مجازی) با دو رشته در مقطع کارشناسی ارشد، فعالیت می‌کنند.

دانشگاه قم از آغاز (سال ۱۳۵۹) تا ۱۳۸۸ به‌وسیه مهدی قاضی اداره می‌شد که پس از درگذشت او اداره دانشگاه را دکتر احمد بهشتی عهده دار شد.

این دانشگاه در مقایسه با دیگر دانشگاه‌های ایران، دانشگاهی جوان و در حال رشد است.

تفکیک جنسیتی 

این دانشگاه، از معدود دانشگاههای سراسری ایران است که تفکیک کامل جنسیتی را در دانشگاه بر قرار ساخته‌است و در واقع دانشگاه قم را مرکب از دو واحد برادران و خواهران کرده‌است که هر کدام دارای فضای آموزشی مجزا هستند.

دانشکده‌ها و گروه‌های آموزشی

• دانشکده ادبیات و علوم انسانی: که شامل گروه‌های تربیت بدنی، زبان و ادبیات انگلیسی، زبان و ادبیات عرب، زبان و ادبیات فارسی، علوم تربیتی و کتابداری می‌باشد.
• دانشکده الهیات و معارف اسلامی : که شامل گروه‌های اخلاق، الهیات، شیعه شناسی، علوم قرآن و حدیث، فقه و مبانی حقوق اسلامی و فلسفه و کلام اسلامی می‌باشد.
• دانشکده حقوق : که شامل گروه‌های حقوق، حقوق جزا و جرم‌شناسی، حقوق خصوصی، حقوق بین‌الملل و حقوق مالکیت فکری می‌باشد.
• دانشکده فنی و مهندسی : که شامل گروه‌های مهندسی مکانیک، معماری، مهندسی صنایع، مهندسی عمران، مهندسی برق، مهندسی کامپیوتر و مهندسی فناوری اطلاعات می‌باشد.
• دانشکده علوم پایه : که شامل گروه‌های آمار، ریاضی، زیست‌شناسی، شیمی، علوم کامپیوتر و فیزیک می‌باشد.
• دانكشده مديريت : كه شامل گروه های علوم اقتصادی مديريت صنعتی، مديريت بازرگانی، و حسابداری می باشد.
• دانشکده آموزش های الکترونیکی : که شامل گروه‌های حقوق جزا، جرم‌شناسی و حقوق خصوصی است، این دانشکده به صورت مجازی می‌باشد.

امکانات رفاهی آموزشی

امکانات رفاهی آموزشی داشنگاه قم به شرح زیر می‌باشد:^[۲]

• خوابگاه پسران جمعاً به ظرفیت ۱۶۰۰ نفر است.
• خوابگاه دختران با گنجایش ۳۵۰ الی ۴۰۰ نفر
• کتابخانه مرکزی که دارای بیش از ۴۹۹۰۸ عنوان کتاب فارسی و ۵۷۶۹ عنوان کتاب لاتین و ۴۰۸ عنوان نشریه به زبان‌های عربی، فارسی و انگلیسی.
• کتابخانه دختران دارای بیش از ۱۲۲۲۰ عنوان کتاب که از این تعداد ۱۰۷۲۰ عنوان کتاب فارسی و عربی، ۱۵۰۰ عنوان کتاب لاتین می‌باشد.
• کتابخانه دانشکده علوم پایه که دارای بیش از ۱۱۰۰۰ عنوان کتاب فارسی و لاتین و ۳۵۰۰ مقاله الکترونیکی لاتین
• کتابخانه مرکز تربیت مدرس دارای ۱۰۵۰۰ عنوان کتاب
• شبکه اینترنت
• ورزشگاه سرپوشیده
• زمین چمن
• سلف سرویس
• تالار بزرگ شیخ مفید (ره)
• تالار اندیشه
• آمفی تئاتر شهید بهشتی (ره)

مراکز وابسته 

• پژوهشکده الهیات اجتماعی
• پژوهشکده سبز زیست محیطی
• دفتر ارتباطات علمی و صنعتی
• مرکز رشد واحدهای فناور
• مرکز کارآفرینی
• مرکز تربیت مدرس

نشریات دانشجویی

• سیاست اسلامی(نشریه بسیج دانشجویی دانشگاه قم)در سالهای گذشته نشریه ای قوی فعال و تاثیر گذار بوده و لی به تازگی جزم اندیش و رادیکال شده است
• سوزنبان(نشریه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل)نشریه اصولگرا
• پگاه(نشریه انجمن نسل نو)نشریه اصلاح طلبان
• نشریه ماه سرخ (کانون دانشجویی هلال احمر واحد دختران دانشگاه قم)
• نشریه مهر باران امور فرهنگی. برای مسولین دانشگاه
• نشریه دریچه اطلاعات(انجمن کتابداری و اطلاع رسانی واحد دختران)
• هموردا نشریه انجمن علمی فیزیک به سردبیری علی طحانی
• از بین نشریات دانشجویی دانشگاه قم هفته نامه سیاست اسلامی و نشریه سوزنبان به صورت مرتب و هفتگی چاپ و در اختیار دانشجویان قرار می گیرند و مابقی نشریات دانشگاه قم به صورت ماهنامه، گاه نامه و یا فصل نامه منتشر می گردند، از میان نشریات دانشجویی دانشگاه قم سیاست اسلامی، سوزنبان، بیداری اسلامی و همدلی جزءجریان اصول گرا و نشریه پگاه(که به صورت دوهفته منتشر می گردد)جزءجریان اصلاح طلب محسوب می گردند ^[۳]